ییرمی‌بیرینجى درس

فعللرین ایداره نوعلری

صرف اولونموش فعللر

4. چیخیشلیق حال:

بو حال دا هم تأثیرلى، هم ده تأثیرسیز فعللرله ایداره اولونور. میثاللار:

بیرى کنددن شهره گلیر.

بو سفردن قورخورام، جانا، قمر عقربده دیر.

   میثاللاردا "کنددن گلیر، سفردن قورخورام" خبر بیرلشمه‌لرینین بیرینجى طرفلرى چیخیشلیق حالدا، ایکینجى طرفلرى تأثیرسیز فعللردیر. تأثیرسیز فعللر ایسیم‌لرى مضمونلارى ایله ایلگیده، چیخیشلیق حالدا طلب ائدرک اونلارى ایداره ائتمیشلر.

سن میلچکدن فیل دۆزه‌لتمیسن.

   بو میثالدا "میلچکدن دۆزه‌لتمک" خبر بیرلشمه‌سینده بیرینجى طرف چیخیشلیق حالدا و ایکینجى طرف تأثیرلى فعل‌دیر.

نتیجه: تأثیرلیک حال یالنیز تأثیرلى فعللرله، اوبیرى اۆچ حال ایسه هم تأثیرلى، هم ده تأثیرسیز فعللرله ایشله‌نیر.

دئمک صرف اولونموش فعللر هم تابع لیک، هم ده ایداره ائدیجى‌لیک قدرتینه مالیک‌دیرلر.

    بو فعللر جۆمله‌نین خبرى اولاراق یالنیز مۆبتدایا تابع اولور، آنجاق جۆمله‌نین باشقا عضولرینه نیسبت مۆستقیل اولور و اونلارى ایداره ائدیر و هئچ بیر باشقا عضو اونا تأثیر ائده بیلمیر.

فعلین یوخاریدا گؤردۆیۆمۆز صرف اولونموش نؤعلریندن باشقا هم ده صرف اولونمایان نؤعلرى واردیر. فعللرین بو نؤعلرى ده ایداره ائده بیلیر، ایسیم‌لرى مۆختلیف حاللاردا ایداره ائدیرلر، آنجاق اصیل صرف اولونموش فعللر تام مۆستقیل اولدوقلارى حالدا، بونلار غئیر مۆستقیل اولورلار.