ییرمی‌دوققوزونجو درس

یاناشما ایلگیسی

   یاناشما ایلگیسینده سؤزلرین یان-یانا گلمه‌سى اساس گؤتۆرۆلۆر. آنجاق بو او دئمک دئییل‌دیر کى، اونلارین آراسیندا آیرى سؤز و یا سؤزلر گله بیلمز. میثال اۆچۆن؛ "من سیزى صاباح آنامین ائوینده گؤزله‌یه‌جگم." جۆمله‌سینده "صاباح آخشام" سؤزلرى ایله "گؤزله‌یه‌جگم" سؤزۆ آراسیندا یاناشما ایلگیسى واردیر.

  ائله بو اؤزللیک اساسیندا، یاناشما ایلگیسى اؤزۆنۆ ایکى شکیلده گؤستریر:

1. تام یاناشما.

2. تام اولمایان یاناشما.

1. تام یاناشما

تام یاناشمادا، ایلگیده اولان سؤزلرین آراسینا هئچ بیر سؤز گیره بیلمز. تام یاناشما ایکى نوع اولور:

الف. یا ایلگیده اولان سؤزلرین آراسینا هئچ بیر سؤز گیره بیلمیر:

گؤزل وطن، قایدالى کیتابلار، گزمه‌لى داغلار، ...

ب. یا دا ایلگیده اولان سؤزلرین آراسینا یالنیز او سؤزلر گیره بیلیر کى، اونلارلا عئینى (هم جینس) اولسونلار. بونلار اۆچ جۆردۆر:

1. تابع اولان سؤز هم جینس عضولو اولور و "واو" یا دا ویرگول(،) ایله آیریلیر:

گزمه‌لى و صفالى باغلار- بئله کینلى، غضبلى آدام- ...

2. تابع ائدن سؤز هم جینس عضولو اولور، ایستر"واو"، ایسترسه ویرگول ایله آیریلار:

گزمه‌لى داغلار و دره‌لر- اوخومالى حئکایه‌لر، شعرلر و رومانلار، ...

3. هم تابع اولان، هم ده تابع ائدن هم جینس عضولو اولورلار:

گؤیچک، ایسته‌مه‌لى قیزلار و اوغلانلار- گۆللۆ، چیچک‌لى داغلار، دره‌لر