آذربایجان تورکجه‌سی‌نین نحوی
بو دوشرگه‌ده آذربایجان تورکجه‌سی‌نین نحوی یاییملاناجاق‌دیر.آذربایجان تورکجه‌سی‌نین نحوی
بو دوشرگه‌ده آذربایجان تورکجه‌سی‌نین نحوی یاییملاناجاق‌دیر.
ییرمی‌اۆچونجو درس
فعللرین ایداره نوعلری
3. مصدرلرله ایداره
مصدر فعلین آدی‌دیر، بونا گؤره ده ایسیم خصوصیتینه مالیک‌دیر. آنجاق بونا باخمایاراق، مصدر فعلین مضمون و معنا جهتلرینى، خصوصیله اونون تأثیر آنلاییشینى تامامیله قورویوب ساخلاییر. بونا گؤره ده مصدر صرف اولونموش فعللر و فعلى باغلامالار کیمى ایداره ائتمه قابلیتینه مالیک‌دیر.
مصدرلر هم فعل، هم ده ایسیم خصوصیتینه مالیک اولدوقلاریندان اؤترۆ، اونلارین تأثیر داییره سى ایله ایداره ائتمه مئیدانى، فعللر و فعلى باغلامالاردان گئنیش‌دیر.
صرف اولونموش فعللر و فعلى باغلامالار، ایسمین دؤرد حالینى ایداره ائده بیلیر. آنجاق مصدر بو دؤرد حالدان علاوه، هم ده یییه‌لیک حالدا اولان ایسیم‌لرى ایداره ائده بیلیر.
یییه‌لیک حال ایداره‌سى:
فعللر و فعلى باغلامالار ایسمین یییه‌لیک حالى ایله ایلگى ساخلامیر، اونونلا بیرلشمه یارادا بیلمیر. آنجاق مصدر ایسمین یییه‌لیک حالیله ده ایلگیده اولوب، اونونلا اۆچۆنجۆ نوع تعیینى سؤزبیرلشمه‌سى یارادیر و منسوبیت شکیلچیسى آلیر و هم ده ایسمى جۆمله‌لر ده اونسوز اولور. مثلا "آیدین'ین اوخوماغى یاخشی‌دیر" جۆمله‌سینده او خبرین ایسته‌یینه گؤره حاللانیر:
"آیدین'ین اوخوماغینا فیکیر وئر"، " آیدین'ین اوخوماغیندا خئییر وار"، ...
ساده دئسک، بورادا مصدرین ایسمى خصوصیت‌لرى اساس رول اویناییر.
مصدرلرین ایکى خصوصیتى:
1. مصدرلر هم ایسیم کیمى، فعللر طرفیندن ایداره اولونا بیلیر: اوخوماغینى ایسته‌ییرم.
2. هم ده فعللر کیمى، یییه‌لیک حالداکى بیر ایسمى (آیدین) ایداره ائدیر.
بیرینجى خصوصیت، مصدرلرین ایسیم کیمی حاللانا بیلمه‌سیندن، ایکینجی خصوصیت، بیر ایسیم کیمى اونون منسوبیت شکیلچیسى قبول ائتمه‌سیندن ایره‌لى گلیر.
مصدر ایسمین ییؤنلۆک، تأثیرلیک، یئرلیک و چیخیشلیق حاللارینى ایداره ائدنده، مصدرین فعلى خصوصیت‌لرى اساس رول اویناییر و تام حاکیم و مۆستقیل سؤز کیمى مصدر ترکیب‌لرى یارادیر و ایداره ائدیر. مثلا:
من سنى ایشیقدا گؤرمک، دویونجا سنه باخماق ایسته‌ییرم.
بو میثالدا "سنى گؤرمک، سنه باخماق" کیمى سؤزبیرلشمه‌لرى وار و اونلاردا مصدر اؤزلریندن قاباق گلمیش ایسیم‌لرى مۆختلیف حاللاردا ایداره ائدیر.